Όταν η άσκηση συναντάει το ψυχρό περιβάλλον

Όλοι γνωρίζουμε τις ευεργετικές ιδιότητες της αερόβιας άσκησης (τρέξιμο ή κολύμπι). Ο χειμώνας ενδείκνυται πολύ περισσότερο από το καλοκαίρι για άθληση στην ύπαιθρο. Για αυτό δεν πρέπει να αφήνετε το χιόνι, την παγωνιά, τη βροχή και το δυνατό άνεμο να μας αποθαρρύνουν όταν θέλετε να ασκηθείτε στην ύπαιθρο. Άλλωστε, ο καθαρός αέρας γεμίζει τους πνεύμονες με οξυγόνο, με αποτέλεσμα να ωφελεί τον οργανισμό πολύ περισσότερο από την ατμόσφαιρα των κλειστών χώρων. Σύμφωνα με πορίσματα αρκετών μελετών, η ιδανική θερμοκρασία του περιβάλλοντος για τη βελτίωση της απόδοσης κατά την άσκηση είναι μόλις 10 °C και όχι 20-22 °C. Οποιαδήποτε και αν είναι η θερμοκρασία πρέπει να ντύνεστε καλά και να κάνετε ένα καλό ζέσταμα.

Οι πνεύμονες είναι μία από τις μεγαλύτερους οδούς απώλειας νερού από τον οργανισμό. Κάθε φορά που εισπνέετε αέρα μία μικρή ποσότητα νερού εξατμίζεται από τους αεροφόρους αγωγούς σε μορφή σταγονιδίων για να ενυδατώνει τον αέρα που εισπνέετε. Αυτή η ποσότητα είναι 250-350 ml σε ουδέτερες συνθήκες. Όμως, κατά τη διάρκεια της άσκησης η απώλεια νερού από το αναπνευστικό σύστημα αυξάνεται, γιατί η εισπνοή-εκπνοή γίνετε πιο γρήγορα και πιο βαθιά. Η απώλεια αυξάνεται στον ψυχρό καιρό και το υψόμετρο, γιατί και στις δύο περιπτώσεις ο αέρας περιέχει ελάχιστη υγρασία.

Επιστήμονες λένε πως ο ανθρώπινος οργανισμός καίει περισσότερες θερμίδες όταν γυμνάζεται στο κρύο γιατί ο μεταβολισμός  δουλεύει πιο γρήγορα,  μέχρι και 12%, προκειμένου να ζεσταθεί το σώμα. Μελέτη διαπίστωσε ότι το 80% των ερασιτεχνών δρομέων jogging του καλοκαιριού αυτόματα το χειμώνα μετατρέπεται σε γρήγορο τρέξιμο. Έτσι κάνει τους πνεύμονες και τη καρδιά να δουλεύουν στο αναερόβιο κατώφλι, χρησιμοποιώντας αποτελεσματικά το οξυγόνο που προσλαμβάνει κάθε αναπνοή. Έτσι κατά την αναερόβια προπόνηση έχουμε αύξηση του βασικού μεταβολισμού κατά 200 περίπου φορές από τη κατάσταση ηρεμίας και 19 φορές μεγαλύτερη κατανάλωση θερμίδων από την αερόβια προπόνηση.

Στο ανθρώπινο σώμα υπάρχει το «κακό» λευκό, το μπεζ και το καφέ λίπος. Το «κακό» λευκό λίπος υπάρχει στους γοφούς, στην κοιλιά και στους μηρούς. Το μπεζ λίπος βρίσκεται κρυμμένο μέσα στο λευκό λίπος του ανθρώπινου οργανισμού. Αντίθετα, το καφέ λίπος υπάρχει στα βρέφη για να τα βοηθά να διατηρείται η θερμοκρασία του σώματος τους φυσιολογική. Το 2009 μελέτες διαπίστωσαν ότι το καφέ λίπος διατηρείται σε μικρές ποσότητες στους ενήλικους, αλλά από άνθρωπο σε άνθρωπο ποικίλει. Επίσης, το ‘’Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism’’ (2014) αναφέρει ότι οι άνθρωποι έχουν περισσότερους γενετικούς δείκτες για καφέ λίπος το χειμώνα σχετικά με τους πιο ζεστούς μήνες. Η άσκηση σε ψυχρό περιβάλλον ενθαρρύνει το σώμα να μετατρέψει το λευκό λίπος σε καφέ λίπος και σας βοηθάει να χάσετε θερμίδες.

Το τρέξιμο στη κρύα θερμοκρασία είναι μια πολύ αναζωογονητική εμπειρία αρκεί να είστε ντυμένοι σωστά, δηλαδή:

  1. Ισοθερμικό – ένα ύφασμα που να αναπνέει, το οποίο θα σας προστατεύει από το κρύο, τη βροχή και θα απορροφά την υγρασία.
  2. Αντιανεμικό, για να μειώσει το ρεύμα του αέρα.
  3. Προφυλάξτε τα άκρα σας, γάντια-κάλτσες-σκουφάκι-κασκόλ (κανονικά ή χονδρά) – ώστε να μην υπάρχει καμία απώλεια θερμοκρασία από το σώμα.

Τι να προσέξετε:

  1. Μην το παρακάνετε με τα ρούχα, λογικό είναι στην αρχή της προπόνησης σας να κρυώνετε, διότι το σώμα δεν έχει ζεσταθεί. Όταν αρχίσετε να ζεσταίνεστε πρέπει να νοιώθετε δροσερά και άνετα.
  2. Τη κατάσταση υγείας – αν είστε κρυωμένοι, καλό είναι να είστε πολύ προσεκτικοί. Επιστήμονες τονίζουν, ότι πρέπει να παίρνει κανείς ιδιαίτερες προφυλάξεις όταν ασκείται με συμπτώματα σοβαρότερα ενός απλού κρυολογήματος, γιατί μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές στο κατώτερο αναπνευστικό σύστημα και τους πνεύμονες.
  3. Προσοχή στην κατάλληλη επιλογή των παπουτσιών – Φροντίστε να φορέσετε εκείνα που είναι λιγότερο φθαρμένα στις σόλες  έτσι ώστε να μηνγλιστράνε και να μπορούν να κρατήσουν στις γλιστερές επιφάνειες.
  4. Τη βροχή ή το χιόνι – να μη γλιστρήσετε και από πάνω θα βάλετε και ένα αδιάβροχο, το οποίο όμως θα είναι διαπνέον για να «αναπνέει» το σώμα.
  5. Την ένταση του τρεξίματος – όσο πιο δυνατά τρέχετε η αίσθηση της θερμοκρασίας είναι πιο υψηλή ακόμα και 5 βαθμούς Κελσίου περίπου.
  6. Αποκατάσταση υγρών μετά την άσκηση – η επιθυμία για νερό μειώνεται, αυτό δε σημαίνει ότι δεν χάνετε υγρά. Γι’ αυτό μη ξεχνάτε να πίνετε νερά μετά την άσκηση.
  7. Αποκατάσταση – μετά απο κάθε προπόνηση για να αποφεύγονται οι τραυματισμοί και να διατηρείται η ευλυγισία.